SLA Nasıl Sağlanır?
Bugünün veri merkezleri, kullanıcılarına sürekli bağlantı garantisi veriyor. Ancak bu tür sözler yalnızca enerji çözümleriyle yerine getirilemez. Gerçek hizmet kalitesi, internet trafiğinin düşük gecikmeli, kesintisiz ve güvenilir şekilde yönlendirilmesiyle mümkün olur. Gecikme ya da veri kaybı yaşanmadığı sürece bu tür vaatler karşılık bulur. Bu nedenle çoklu operatör bağlantısı, DE-CIX ile peering entegrasyonları ve operatör bağımsızlık gibi yapıların önemi giderek artıyor.
%99.9’dan %99.999’a varan SLA oranları, veri merkezlerinin güvenilirlik iddialarını destekler. Ancak bu oranları gerçekten sunabilmek, sadece enerji altyapısına değil, güçlü ve yedekli bir ağ altyapısına da bağlıdır. Trafiğin stabil biçimde iletilmesi, sunucu güvenliği açısından da kritik bir unsurdur ve SLA’nın başarıyla uygulanmasının temel şartıdır.
SLA’nın Temel Bileşenleri Nelerdir?
| Uptime | Hizmetin erişilebilir süresi | %99.99+ |
| Latency | Veri iletim süresi (ms) | < 50 ms (lokal) |
| Packet Loss | Kaybolan veri oranı | %0.1’den az |
BSLA’nın teknik yönlerini anlayabilmek için üç temel göstergeye odaklanmak gerekir:
Uptime: Hizmetin aktif ve çalışır durumda olduğu zaman süresi.
Latency: Veri iletiminin kaynaktan hedefe ulaşma süresi.
Packet Loss: Gönderilen veri paketlerinin kaybolma oranı.
Bu değerlerin garanti edilen düzeyde tutulabilmesi adına, veri merkezlerinde sadece güç altyapısının değil; ağ sistemlerinin de aktif yedekli olması şarttır.
Tek Operatörle SLA Sağlanabilir mi?
Küçük veya operatör bağımlılığı bulunan birçok veri merkezi, yalnızca tek bir internet sağlayıcısı üzerinden çalışmaktadır. Böyle bir durumda yaşanacak arıza, sistemin tamamen devre dışı kalmasına sebep olabilir. Altyapınız ne kadar güçlü olursa olsun, trafiğin dışa çıkamaması hizmetin kesilmesiyle sonuçlanır. Bu da SLA taahhütlerinin yerine getirilememesi demektir.
Asimetrik Routing ile SLA Performansı
SLA’ya sadık kalabilmek yalnızca elektrik ve donanım yedekliliğiyle sınırlı değildir; ağ yönlendirmesinin de aynı derecede esnek ve performans odaklı olması gerekir. Asimetrik routing tam da bu ihtiyaca çözüm sunar. Bu sistem, verinin gidiş ve dönüş yollarının farklı olmasına olanak tanır.
Bu sayede trafik, o anki ağ durumuna göre en az yoğun ve en hızlı rotaya yönlendirilir. Çoklu ISP kullanan veri merkezleri için bu model, hem erişim sürekliliği hem de düşük gecikmeli performans sunar.
Asimetrik routing, SLA taahhütlerinin teknik düzeyde eksiksiz uygulanabilmesi açısından stratejik bir çözümdür. BGP optimizasyonu ve global peering merkezleriyle bir araya geldiğinde sistem, istikrarlı ve kesintisiz hizmet sağlayabilir hale gelir.
Altyapıda Rol Oynayan Kritik Operatörler ve Peering Noktaları
Çoklu ISP yapısında kullanılan omurga operatörleri, SLA performansının temel belirleyicilerindendir. Her biri farklı bir coğrafi veya teknik avantaj sunar.
Türk Telekom, Türkiye’nin en büyük internet omurgasını sunar. Ulusal kapsama alanı ve yüksek çıkış kapasitesi sayesinde, özellikle yurtiçi trafik için kararlılık sağlar.
Cogent, global düzeyde yaygın bir Tier 1 operatördür. Amerika ve Avrupa’daki içerik sağlayıcılara olan doğrudan bağlantıları sayesinde, yurtdışı çıkışlarda düşük gecikme avantajı sunar.
RETN, özellikle Doğu Avrupa ve Rusya trafiğinde öne çıkan yüksek performanslı bir omurgadır. Alternatif rotalar oluşturma açısından önemlidir.
DE-CIX, Türkiye’de İstanbul merkezli bir Internet Exchange (IX) noktasıdır. Operatör bağımsız veri merkezlerinin içerik sağlayıcılarla doğrudan peering yapmasına olanak tanır. Bu yapı, hem yurtiçi hem de yurtdışı trafiğin daha kısa rotalardan yönlendirilmesini sağlar.
Çoklu ISP ile SLA Uyumu Nasıl Güçlenir?
Türk Telekom, TTI, Cogent, RETN, DE-CIX, Gıbırnet ve Turkcell gibi birden fazla operatöre aynı anda bağlı çalışan veri merkezleri, her operatörle ayrı BGP oturumları kurarak ağ trafiğini daha esnek ve kontrollü şekilde yönetebilir. Bu yapı sayesinde, herhangi bir hat kesintiye uğradığında trafik otomatik olarak diğer operatöre yönlendirilebilir. Gecikme yaşanan durumlarda daha kısa ve hızlı rotalar tercih edilerek bağlantı kalitesi artırılır. Aynı zamanda, trafik operatörler arasında dengeli biçimde dağıtılarak yük paylaşımı sağlanabilir. Bu dinamik yönlendirme kabiliyeti, SLA uyumluluğunu hem performans hem de süreklilik açısından güçlendirir.
▪️BGP Yönlendirmesi ile Trafik Yönetimi
BGP yani Border Gateway Protocol, çoklu operatör bağlantılarının efektif biçimde yönetilmesini sağlayan temel protokoldür. Her operatörle ayrı ayrı kurulan BGP oturumları, veri merkezinin hangi trafiği hangi operatörden çıkartacağını belirlemesine imkân tanır. Bu sayede, ağ yöneticileri belirli bir destinasyona en kısa ya da en stabil rotayı seçebilir
▪️Route Optimization Teknikleri
Çoklu bağlantıya sahip olmak tek başına yeterli değildir. Hangi operatör üzerinden geçmenin daha verimli olduğunu analiz edebilmek gerekir. Route optimization yani rota optimizasyonu, bu noktada devreye girer. Gecikme süresi, jitter ve trafik yoğunluğu gibi metrikler düzenli olarak izlenir. Ağ yönetim sistemleri, bu verileri baz alarak trafiği en sağlıklı yoldan iletecek şekilde yönlendirme yapar. DE-CIX gibi peering noktaları bu süreçte stratejik önem taşır çünkü içerik sağlayıcılara doğrudan ulaşmayı sağlar.
▪️SLA Takibi ve Gözlemlenebilirlik
SLA’nın yalnızca sözde değil, sahada da yerine getirildiğini doğrulamak için izleme araçlarına ihtiyaç vardır. Smokeping, gecikme ve paket kaybı gibi verileri uzun vadeli grafiklerle sunarken; MTR ve traceroute gibi araçlar bağlantı rotalarının sorunlu noktalarını tespit etmeye yardımcı olur. Zabbix ya da LibreNMS gibi sistemler, canlı trafik takibi ve alarm sistemiyle hizmet kalitesini izlenebilir hale getirir. Bu izlenebilirlik, SLA raporlamasının şeffaf ve denetlenebilir şekilde yapılmasını sağlar.
Operatör Bağımsız Veri Merkezleri
Türkiye’de SLA odaklı hizmet veren ve çoklu ISP altyapısıyla operatör bağımsızlık prensibini uygulayan birçok veri merkezi bulunmaktadır. Bu veri merkezleri, yalnızca donanım seviyesinde değil; bağlantı istikrarı açısından da üst düzey performans hedefler.
Örneğin, PenDC Bursa lokasyonunda Türk Telekom, Cogent, RETN, TTI, Gıbırnet gibi farklı internet sağlayıcılarını bir arada kullanarak, ağ trafiğini BGP üzerinden esnek şekilde yönlendirme yeteneğine sahiptir. DE-CIX İstanbul’a doğrudan bağlı olması sayesinde içerik sağlayıcılara en kısa rota üzerinden ulaşabilir. Bu yapı, PenDC’nin SLA kapsamında tanımlanan gecikme ve kesintisizlik kriterlerini karşılamasında önemli rol oynar.
Radore, İstanbul’un kalbindeki konum avantajını DE-CIX peering erişimiyle birleştirerek yüksek hızda bağlantı sağlar. Yedekli fiber altyapısı ve gelişmiş DDoS koruma çözümleriyle, kesintisiz hizmet sunumunu hedefleyen işletmelere güvenli bir ortam sunar.
Teknotel, İstanbul’daki veri merkezinde yüksek kapasiteli omurga bağlantılarını BGP ile kontrol ederek trafik yönetimini kendi bünyesinde gerçekleştirmektedir. Operatör bağımsız yapısı sayesinde rotaları anlık analiz ederek SLA hedeflerine uygun yönlendirme yapabilmektedir.
Bu örnek veri merkezleri, çoklu omurga kullanımı, peering politikaları ve bağımsız ağ yönetim yetkinlikleri ile SLA uyumunu kağıt üzerinde değil, operasyonel olarak sürdürülebilir hale getirmektedir.
Operatör Bağımsız Veri Merkezlerinin Kurumsal Faydaları
Operatör bağımsız veri merkezleri; esneklik, düşük gecikme, yüksek performans ve mevzuat uyumluluğu gibi çok yönlü avantajlar sunar. Çoklu ISP desteği sayesinde ağ trafiği en verimli şekilde yönlendirilirken, olası kesintilere karşı otomatik yedekleme ve failover mekanizmaları devreye girer. Aynı zamanda ölçeklenebilir yapısı sayesinde büyüyen işletmeler için altyapı yatırımları daha sürdürülebilir hâle gelir. Fiziksel ve dijital güvenliğe önem veren bu model, KVKK gibi yasal yükümlülüklerin karşılanmasında da önemli rol oynar. Rekabet ortamı sayesinde hem kaliteli bağlantı hem de uygun maliyet avantajı sağlanır.
| Altyapı Esnekliği | Birden fazla ISP ile çalışma imkânı, bağlantı kontrolünü müşteriye verir. |
| Kesintisiz Hizmet | Otomatik failover ile bağlantı kopmalarında yedek hatlar devreye girer. |
| Ölçeklenebilirlik | Yeni operatörler kolayca eklenebilir; altyapı büyüme hızına göre şekillenir. |
| Düşük Gecikme | Rota çeşitliliği sayesinde trafik en kısa ve hızlı yoldan iletilir. |
| Yüksek Güvenlik & Uyumluluk | KVKK gibi regülasyonlara uygun trafik yönlendirme ve veri konumlandırması mümkündür. |
| Maliyet Avantajı | Rekabet ortamı, bağlantı maliyetlerini düşürür; bütçe daha stratejik alanlara aktarılır. |
Kısacası, operatör bağımsız veri merkezleri yalnızca teknik değil, stratejik bir tercihtir. Kurumlara daha fazla kontrol, daha yüksek performans, daha düşük maliyet ve daha fazla esneklik sunar. Günümüzde hem regülasyonlara uyum sağlamak hem de kullanıcı deneyimini üst düzeyde tutmak isteyen işletmeler için, bu yapı artık bir tercih değil, bir gereklilik hâline gelmiştir.