Debian tabanlı Proxmox VE, açık kaynaklı yapısı ve yönetim kolaylığıyla öne çıkan kapsamlı bir sanallaştırma platformudur. Bu sistem, sanal makineleri, konteynerleri ve kümeleri tek bir merkezden yönetme imkânı sunar. Yöneticilerin zaman zaman gerçekleştirmesi gereken önemli işlemlerden biri, sanal makine disklerinin farklı bir depolama alanına taşınmasıdır.
Daha önceki yazılarımızda Proxmox ortamında ağ ve küme yönetiminden bahsetmiştik. Şimdi ise bu altyapı içinde sıkça ihtiyaç duyulan disk taşıma sürecine odaklanıyoruz.
Ağ Yapılandırma
Bu işlem, özellikle Live Migration senaryolarında veri sürekliliğini korumak ve performansı dengelemek açısından kritik bir rol oynar. Bu yazıda, Proxmox ortamında bir VM diskini bir depolamadan diğerine ne zaman ve neden taşımanız gerektiğini, hangi yöntemleri kullanabileceğinizi ve dikkat etmeniz gereken teknik ayrıntıları adım adım anlatacağız.
Disk taşıma, sanal makineye ait verilerin bulunduğu diski bir depolama alanından diğerine aktarma sürecidir. Bu işlem genellikle performans kazanımı ve kaynak yönetiminin optimize edilmesi için uygulanır.
Depolama Yükseltmesi
Depolama altyapısında SSD, NVMe veya Ceph gibi daha hızlı teknolojilere geçildiğinde, mevcut disklerin yeni ortama taşınması sistem performansını gözle görülür biçimde iyileştirir.
Depolama Optimizasyonu
Diskleri farklı depolamalara taşımak, I/O yükünü dengeleyerek sistemin genel verimliliğini artırır. Özellikle yoğun veritabanı işlemleri veya sık yedekleme süreçleri yürüten sanal makinelerde bu fark açıkça hissedilir.
Donanım ve Depolama Bakımı
Donanım arızası, performans düşüklüğü veya kapasite sorunları yaşandığında, disklerin geçici olarak başka bir ortama taşınması sistemin kesintisiz çalışmasını sağlar. Bu sayede bakım süreci operasyonları etkilemeden tamamlanır.
Yedekleme
Disk taşıma aynı zamanda veri güvenliği açısından bir yedekleme yöntemidir. Farklı depolamalara aktarılan veriler, olası arızalarda veri kurtarma işlemlerinin çok daha hızlı yapılmasını sağlar.
Proxmox VE Üzerinde Disk Taşıma İşlemi Adımları
Proxmox VE 9 ortamında sanal diskleri taşımak için iki temel yöntem bulunur: GUI ve CLI. Grafiksel arayüz, süreci görsel olarak takip etmek isteyen kullanıcılar için idealdir. Komut satırı ise teknik kullanıcıların hız ve kontrol avantajı elde etmesini sağlar. CLI üzerinde qm move_disk komutu çalıştırılarak taşıma işlemi anında başlatılabilir.
GUI Üzerinden Disk Taşıma
Proxmox’un GUI arayüzü, sanal makinelerin disklerini farklı depolamalara taşımayı kullanıcılar için oldukça kolay hale getirir.
İşleme başlamadan önce sanal makinemizi durduralım. Daha sonra şu yolu izleyelim:
VM → Donanım → Sabit Disk → Disk Eylemi → Depolamayı Taşı adımlarını takip edelim.
Hedef Depolamayı ve Formatı Belirleyelim
Yeni depolama birimi dosya tabanlı çalışıyorsa, Proxmox bize üç farklı format sunar
- Raw Image (raw)
- QEMU Image (qcow2)
- VMware Image (vmdk)
Genellikle QCOW2 formatını seçelim, çünkü snapshot (anlık görüntü) desteği ve esnek yapısıyla yönetimi kolaylaştırır. Eğer Kaynağı Sil seçeneğini işaretlemezsek, eski disk yedek olarak korunur.
Diski Taşı butonuna tıklayalım ve taşıma işleminin tamamlanmasını bekleyelim.
İşlem tamamlandığında Donanım sekmesinden yeni disk konumunu kontrol edelim. Eski disk Kullanılmayan Disk olarak görünüyorsa, istersek manuel olarak silelim.
CLI Üzerinden Disk Taşıma
Komut satırı, işlemleri daha hızlı ve kontrollü şekilde yapmak isteyen sistem yöneticileri için idealdir. Şimdi adım adım ilerleyelim.
Depolama Alanlarını Görüntüleyelim
pvesm statusBu komut, sistemde tanımlı tüm depolama alanlarını listeler. Kaynak ve hedef depolama kimliklerini not edelim.
VM’i Durduralım
qm stop <VMID>Diskleri Görüntüleyelim
qm config <VMID>Bu komutun çıktısında örneğin şu satırı göreceğiz. scsi0: local-lvm:vm-118-disk-0
Bu, taşımak istediğimiz diski temsil eder.
Disk Taşıma Komutunu Çalıştıralım
qm move_disk <VMID> scsi0 nfs-storageBurada scsi0 taşınacak disk kimliği, nfs-storage ise hedef depolamadır.
VM’i Tekrar Başlatalım
qm start <VMID>Taşıma Sonucunu Doğrulayalım
qm config <VMID>Disk artık yeni depolama birimi altında görünüyorsa işlem başarıyla tamamlanmıştır.
Proxmox Disk Taşıma Öncesi Yedekleme Gerekliliği
Proxmox ortamında disk taşıma işlemi güvenli yapıdadır, ancak her zaman donanım arızaları, ağ sorunları veya sistemsel hatalar meydana gelebilir. Bu yüzden taşıma işlemine başlamadan önce sanal makinenin tam yedeğini almak gerekir.
Proxmox’un entegre yedekleme özelliği temel koruma sunar; ancak daha yüksek güvenlik isteyenler Vinchin Backup & Recovery, Veeam ya da PBS gibi profesyonel araçlardan faydalanabilir.
Sık Sorulan Sorular
Disk taşımadan önce snapshot almam gerekir mi?
Snapshot almak, taşıma sırasında oluşabilecek hatalarda geri dönmenizi sağlar. Ancak snapshot bulunan disklerde “move_disk” işlemi bazı depolama türlerinde desteklenmez.
Disk taşıdıktan sonra eski disk neden “Unused Disk” olarak görünüyor?
Bu, Proxmox’un orijinal disk dosyasını sistemde korumasından kaynaklanır. Taşıma işlemi başarıyla tamamlandıktan ve yeni disk doğrulandıktan sonra bu Unused Disk öğesini manuel olarak silebilirsiniz.
ZFS’den LVM’e disk taşıyabilir miyim?
ZFS ve LVM farklı dosya sistemi mantıklarıyla çalıştığı için taşıma işlemi sırasında diskin yeniden biçimlendirilmesi gerekir. Bu durumda Proxmox, otomatik olarak hedef depolama formatına uygun yeni bir sanal disk oluşturur ve verileri taşır.
qm move_disk komutu çalışırken “target storage does not support content type ‘images’” hatası alıyorum?
Bu hata, hedef depolamanın Disk Image içeriğini desteklemediğini gösterir. Datacenter → Storage altında hedef storage’ın Content alanında Disk image seçeneğinin etkin olduğundan emin olun. Aksi halde Proxmox, bu alana sanal disk yazamaz.