Snapshot Nedir?
Snapshot (anlık görüntü), sanal makinelerin (VM) o anki çalışır durumunu, disk bilgilerini ve yapılandırma ayarlarını tam olarak yedekleyen bir işlemdir. Bu yöntem, tam yedeklemeden farklı şekilde, özellikle sistemdeki hatalara karşı hızlıca geri dönüş sağlamak amacıyla kullanılır. Yazılım güncellemeleri, yapılandırma değişiklikleri veya yeni kurulumlar yapılmadan önce snapshot almak, geri dönüş senaryolarında büyük kolaylık sağlar. Aynı zamanda bu uygulama, sistem değişikliklerinden kaynaklı oluşabilecek açıkları önleyerek sunucu güvenliği açısından da önemli bir koruma katmanı oluşturur.
Proxmox VE, açık kaynaklı yapısıyla sanallaştırma çözümleri arasında önemli bir konuma sahiptir ve QEMU/KVM tabanlı VM’lerde snapshot işlemini sezgisel bir arayüzle sunar. Ayrıca bu snapshot’lar zamanlanarak otomatik şekilde alınabilir, bu da yönetim süreçlerini daha verimli hale getirir. Uzaktan sistem yönetimi gereken durumlarda ise AnyDesk gibi araçlar sayesinde kullanıcılar hızlıca bağlanarak snapshot işlemlerini güvenli ve pratik şekilde gerçekleştirebilir.
Snapshot Alma İşlemi: Web Arayüzü Üzerinden
- Proxmox web arayüzüne giriş yapın.
- Sol panelden snapshot almak istediğiniz sanal makineyi seçin.
- Üst menüde yer alan “Snapshots” sekmesine geçin.

- Create butonuna tıklayın. Açılan pencerede snapshot’a bir isim verin ve isterseniz kısa bir açıklama ekleyin.
- “RAM dahil” seçeneğiyle birlikte sistemin bellekteki durumu da kaydedilir. Bu, canlı sistemlerde daha etkili olur ancak daha fazla disk alanı tüketebilir.
İşlem tamamlandığında, snapshot listesinde yeni kaydınız yer alacaktır. Herhangi bir sorun durumunda bu snapshot’a geri dönebilirsiniz.
Komut Satırı ile Snapshot Alma
SSH üzerinden de snapshot alabilirsiniz:
qm snapshot 101 snapshot-adi --description "Güncelleme öncesi yedek"
Buradaki 101, VM ID’sidir. Kendi VM’nizin ID’sine göre bu değeri güncellemelisiniz.
Snapshot’ı listelemek için:
qm listsnapshot 101
Snapshot’tan geri dönmek için:
qm rollback 101 snapshot-adi
Zamanlanmış Snapshot Görevleri Nasıl Oluşturulur?
Proxmox VE içerisinde doğrudan snapshot zamanlaması için bir GUI aracı olmasa da, bu işlemi cron görevleri aracılığıyla otomatik hale getirebiliriz.
Örnek bir cron görevi oluşturmak için:
sudo crontab -e
Örneğin her gece 03:00’te snapshot almak için:
0 3 * * * qm snapshot 101 nightly-snapshot --description "Otomatik gece yedeği"
Snapshot sayısı kontrolsüz şekilde artmaması için bir “temizlik” komutu da yazılabilir:
qm delsnapshot 101 eski-snapshot-adi
Bu işlemleri bash script haline getirip cron’a tanıtmak daha düzenli bir çözüm sunar.
Snapshot Silme İşlemi
Web arayüzünde snapshot sekmesinden ilgili snapshot’ı seçip Remove butonuna tıklayabilirsiniz.
Komutla silmek için:
qm delsnapshot 101 snapshot-adi
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Snapshot ile tam yedekleme arasında ne fark var?
Snapshot, sistemin anlık halini kısa sürede geri dönebilmek için kaydeder. Tam yedekleme ise daha kapsamlıdır, uzun vadeli saklanır ve farklı sunuculara da aktarılabilir. Snapshot’lar genellikle yerel ve geçici çözümler için idealdir.
Snapshot alırken VM’i kapatmak gerekir mi?
Hayır. Proxmox, canlı (online) snapshot desteği sunar. Ancak bu işlem sırasında performansta kısa süreli yavaşlamalar olabilir. Yine de üretim sistemlerinde bu etki genellikle fark edilemez düzeydedir.
Snapshot’lar ne kadar disk alanı kaplar?
Snapshot’lar yalnızca değişiklikleri sakladığı için başlangıçta fazla yer kaplamaz. Ancak sistemde zamanla çok fazla değişiklik yapılırsa, snapshot dosyaları ciddi boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle periyodik temizlik önerilir.
Zamanlanmış snapshot görevleri Proxmox panelinde görülebilir mi?
Hayır. Bu görevler sistemde cron aracılığıyla çalıştığı için Proxmox GUI’de görünmez. Takibini yapmak için script’lere log eklenebilir ya da syslog üzerinden izlenebilir.
Snapshot geri yükleme sırasında veri kaybı olur mu?
Geri yükleme işlemi, snapshot alındığı andan sonraki tüm değişiklikleri siler. Bu nedenle önemli veriler vars