AlmaLinux 10.0 Kurulumu Kolay mı, Neler Değişti?

Güvenli ve sağlam bir sunucu altyapısının temelleri sadece donanım tercihiyle atılmaz; doğru işletim sistemi seçimi de bu süreçte kilit rol oynar. Bu aşamada öne çıkan ilk sistemlerden biri Linux’tur. Linux, birçok farklı amaca hizmet eden dağıtımlarıyla geniş ve oldukça esnek bir yapı sunar. Açık kaynak kodlu olması sayesinde hem güvenilir hem de kolayca ölçeklenebilir bir ortam sağlar; bu nedenle sunucuların vazgeçilmez tercihlerinden biridir.

Bu dağıtımlar içinde özellikle kurumsal kullanıcılar arasında AlmaLinux önemli bir yer edinmiştir. Barındırma sağlayıcıları ve sistem yöneticileri tarafından son zamanlarda giderek daha fazla tercih edilmektedir.

AlmaLinux Nedir?

AlmaLinux, 2020 yılında CentOS’un geleneksel yapısının sona ermesiyle birlikte ortaya çıkmıştır. Uzun yıllar boyunca CentOS, ücretsiz ve güvenilir bir sunucu işletim sistemi olarak tercih edilmiştir. Ancak Red Hat, CentOS 8’in desteğini 2021 sonunda keseceğini ve sistemin artık CentOS Stream olarak, daha çok geliştirme sürecine odaklanacağını açıklamıştır. Bu değişiklik, istikrarlı sistemler arayan kullanıcılar için kaygı yaratmış ve alternatif işletim sistemlerine yönelim başlamıştır. İşte bu noktada, RHEL ile uyumlu ve kararlı bir çözüm olan AlmaLinux geliştirilmiştir.

Tamamen açık kaynaklı ve ücretsiz olan AlmaLinux, Red Hat Enterprise Linux (RHEL) ile tam uyumluluk sağlar ve uzun süreli destek sunar. Yüksek kararlılığı sayesinde üretim ortamlarında sorunsuz kullanılabilir. Lisans ücretine ihtiyaç duymaması, özellikle bütçesini korumak isteyen işletmeler için önemli bir avantajdır. Apache ve Nginx’i AlmaLinux kurma gibi yaygın web sunucularının entegrasyonu oldukça kolaydır; sistemin RPM tabanlı yapısı bu tür uygulamaları zahmetsiz hale getirir. Ayrıca AlmaLinux Üzerinde cPanel kurulumu da oldukça yaygındır; barındırma firmaları ve sistem yöneticileri tarafından sıkça tercih edilir. Geniş donanım desteği, düzenli güncellemeler ve hem topluluk hem de kurumsal destek ile sürekli gelişen yapısıyla AlmaLinux, profesyonel düzeyde kullanıma uygun bir çözümdür.

Öne Çıkan Özellikler:

• Kurumsal iş yüklerine uygun, kararlı ve güvenilir bir yapıya sahiptir.
• RHEL ile tam uyumlu çalışır.
• Red Hat paket ve güncellemeleriyle sorunsuz entegrasyon sağlar.
• Uzun vadeli destek sunar (örneğin AlmaLinux 8, 2029’a kadar destekleniyor).
• Tamamen açık kaynak ve ücretsizdir.
• Hem topluluk hem de CloudLinux tarafından desteklenmektedir.
• Çoğu sunucu ve masaüstü donanımıyla uyumludur.
• Güvenlik yamaları ve sistem güncellemeleri düzenli olarak yayınlanır.

AlmaLinux Kimler İçin Uygundur?

AlmaLinux, özellikle kurumsal kullanıcıların ihtiyaç duyduğu kararlılık ve uzun süreli destek özellikleriyle öne çıkar. Sistem yöneticileri, sunucu yöneticileri, yazılım geliştiricileri ve test ekipleri gibi teknik profesyoneller bu sistemi sorunsuz bir şekilde kullanabilir. Web barındırma firmaları, VPS sağlayıcıları ve bulut hizmeti sunan kuruluşlar da AlmaLinux’u tercih ederek lisans maliyetlerini azaltma avantajı elde eder. Açık kaynak kodlu yapısı, sağlamlığı ve esnekliği ile her ölçekteki kurum için ideal bir altyapı çözümü sunar.

AlmaLinux’un Kullanım Alanları

AlmaLinux; Apache ve Nginx gibi web sunucuları,MariaDB ve PostgreSQL gibi veritabanı sistemleriyle yüksek uyumluluk gösterir. Docker ve Kubernetes gibi sanallaştırma ve konteyner teknolojilerinde de yaygın olarak kullanılır. Ayrıca e-posta sunucuları, dosya paylaşım sistemleri ve genel ağ altyapısı kurulumlarında da sorunsuz bir şekilde görev alır. Popüler kontrol panellerinden biri olan cPanel, AlmaLinux ile tam uyumlu çalışır ve bu sistem üzerine kolaylıkla kurulabilir. Bu sayede hosting firmaları, yönetimi kolay ve kararlı bir altyapı oluşturabilir. Tüm bu yönleriyle AlmaLinux, hem bireysel geliştiriciler hem de büyük veri merkezleri için güvenilir ve esnek bir çözüm sunar.

AlmaLinux ve CentOS

CentOS, 2021 yılı itibarıyla klasik kararlı sürüm yapısından vazgeçerek sürekli güncellenen CentOS Stream modeline geçmiştir. Bu yapı, kararlılığa öncelik veren kullanıcılar için riskler barındırır. AlmaLinux ise CentOS’un önceki modeline benzer şekilde, kararlı ve ücretsiz bir yapı sunarak RHEL ile tam uyumlu bir alternatif olarak geliştirilmiştir. Üretim sistemleri için test edilmiş sürümler sağlar ve uzun vadeli destek sunar. Geliştirilmesi topluluk tarafından yapılır ve bağımsız bir vakıf tarafından yönetilir.

• AlmaLinux, Red Hat Enterprise Linux ile %100 uyumludur.
• CentOS Stream dinamik yapıya sahiptir, AlmaLinux kararlıdır.
• Her AlmaLinux sürümü 10 yıl boyunca desteklenir.
• Güncellemeler yayınlanmadan önce test edilir.
• CentOS, Red Hat çatısı altındadır;
• AlmaLinux tamamen ücretsiz bir sistemdir.

AlmaLinux ve Rocky Linux

CentOS’un yerine önerilen ve RHEL ile uyumlu çalışan iki Linux dağıtımıdır. Her ikisi de benzer sistemlere sahiptir, ancak bazı önemli farklar bulunur. AlmaLinux, CloudLinux gibi endüstri destekçileriyle birlikte kurumsal altyapıya daha çok odaklanır. Rocky Linux ise tamamen topluluk tarafından yönetilir ve bağımsızlığı ön planda tutar. Güncellemeler konusunda AlmaLinux genellikle daha hızlıdır ve CentOS’tan geçiş için sunduğu araçlarla öne çıkar.

• AlmaLinux, CloudLinux gibi şirketlerden destek alır; Rocky Linux tamamen topluluk odaklıdır.
• Genellikle güncellemeleri daha hızlı yayınlar.
• AlmaLinux, göç araçlarında daha fazla kolaylık sağlar.
• AlmaLinux, bulut altyapılarına entegrasyonda daha yaygındır.
• Rocky Linux, tam topluluk kontrolü isteyen kullanıcılar için daha uygundur.

ISO Dosyası İndirme

Alma Linux ISO Dosyası Nasıl İndirilir?

Alma Linux kurulumuna başlamadan önce ISO dosyasını indirmeniz gerekir. Bunun için
resmi AlmaLinux sitesini kullanıyoruz.

Ana Sayfadan “Download” Butonuna tıklayın.

*Aşağıdaki görselde yeşil renkli “Download” butonunu görebilirsiniz. Bu butona
tıklayarak indirme sayfasına geçiyoruz.

AlmaLinux 10 Sürümünü Seçin

Açılan sayfada en güncel sürüm olan “AlmaLinux 10.0”ı seçiyoruz. DVD ISO,
Minimal ISO ve Boot ISO seçenekleri karşımıza çıkacaktır.

*Eğer grafik arayüzlü tam kurulum yapacaksanız, DVD ISO dosyasını indirmeniz önerilir

DVD ISO ve Minimal ISO Arasındaki Fark Nedir?

AlmaLinux indirirken karşınıza genellikle iki farklı ISO dosyası çıkar:

DVD ISO ve Minimal ISO. Bu iki seçenek arasındaki temel fark, içerik miktarı ve kurulum sürecidir. DVD ISO, daha büyük boyutludur ve grafik arayüz dahil olmak üzere birçok bileşeni içinde barındırır. İnternet bağlantısı olmadan tam kurulum yapılabilir. Özellikle yeni başlayanlar veya kapsamlı bir sistem kurmak isteyenler için uygundur.

Minimal ISO ise daha küçük boyutludur ve yalnızca temel sistem bileşenlerini içerir. Grafik arayüz sunmaz ve tüm paketler kurulum sırasında internet üzerinden indirilir. Daha sade ve kontrol odaklı bir sistem isteyen, özellikle sunucu tarafında çalışan deneyimli kullanıcılar için tercih edilir.

• Kolay ve tam kurulum istiyorsanız: DVD ISO
• Hafif, sade sistem kuracaksanız: Minimal ISO

AlmaLinux Kurulumu

ISO dosyasını yükledikten sonra kurulum ekranı açılır. İlk adım olarak karşınıza dil seçimi ekranı gelir. Buradan sistemde kullanmak istediğiniz dili seçin. Genellikle “Türkçe” ya da “English (United States)” tercih edilir.

Daha sonra, disk, klavye, network ayarlarını yapabileceğimiz ekran açılıyor.

“İnstallation Destination” bölümünden, kurulum yapılacak diski seçip, partisyon
oluşturacağız.

Kurulumu bir VDS (sanal sunucu) üzerinde yaptığımız için tek disk kullanıyoruz. Bu aşamada disk bölümleme (partitioning) ekranı açılır. Burada işlemleri otomatik yapmak için “Automatic” seçeneğini işaretliyoruz. Sistem, gerekli bölümleri kendisi oluşturur. Ardından sağ üst köşedeki “Done” butonuna tıklayarak devam ediyoruz.

Not: Dilerseniz “Custom” seçeneğini kullanarak disk yapılandırmasını manuel olarak da özelleştirebilirsiniz. Bu, gelişmiş kullanıcılar için uygundur.

Daha sonra Network & Host Name bölümünden, ağ ayarlarımızı yapıyoruz

Açılan ekranda, Ethernet “ON” konumuna getirip “configure” butonu ile ip ayarlarımızı
gireceğiz. Hostname ismimizi de yazıp, “Apply” diyoruz.

Kurulum sırasında ağ ayarlarına geldiğimizde, IP yapılandırmasını elle yapmak istiyorsak IPv4 Settings sekmesine tıklıyoruz. Buradan manuel olarak IP adresi, ağ geçidi (gateway) ve DNS bilgilerini giriyoruz. Gerekli alanları doldurduktan sonra “Save” butonuna tıklayarak ayarları kaydediyoruz.

Eğer kurulumu Base ISO üzerinden yapıyorsanız, paketlerin çekileceği bir repo adresi girmeniz gerekir. Bu durumda, “Installation Source” bölümünde “On the network” seçeneğini işaretleyip şu adresi yazabilirsiniz:

http://repo.almalinux.org/almalinux/10/BaseOS/x86_64/os/

Ancak biz bu kurulumu DVD ISO ile yaptığımız için sistem, kurulum kaynağını otomatik olarak algılar. Bu nedenle “Auto-detected installation source” seçeneğiyle devam ediyoruz ve ek bir işlem yapmamıza gerek kalmıyor.

Kurulum sırasında karşınıza çıkan “Software Selection” ekranında, sistemin hangi paketlerle yükleneceğini belirleyebilirsiniz. Bu alanda farklı kullanım senaryolarına uygun çeşitli seçenekler sunulur:

• Server with GUI
• Server
• Minimal Install
• Workstation
• Custom Operating System
• Virtualization Host

Seçeneklerinden birini seçip ilerliyoruz bu blogumuzda biz “Server” seçeneğini seçiyoruz

Time & Date kısmından saat ve gün ayarlarınızı İstanbul olarak ayarlayabilirsiniz.

Son adımlardan biri olan “Root Account” ayarlıyoruz.

“Root Account” kısmında “Enable root account” seçeneğini seçerek ilerliyoruz.
Not: İsteğinize bağlı olarak “Allow root SSH login with password” seçeneğini kendi
kullanımınıza göre seçebilirsiniz.

“Done” Butonuna tıklıyoruz.

“Begin İnstallation” butonuna basarak kuruluma başlıyoruz.

Kurulumun bitmesini bekliyoruz.

Kurulum bittikten hemen sonra “Reboot System” Butonuna basıyoruz ve Kurulumumuz
tamamlanmıştır

Kullanıcı Problemleri Ve Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

AlmaLinux OS FIPS-140 uyumlu mu?
Evet, AlmaLinux 9.2 sürümü FIPS 140-3 güvenlik standardı kapsamında NIST’in onay listesine alınmıştır. Bu nedenle yüksek güvenlik gerektiren sistemlerde kullanılmaya uygundur. Ayrıntılı bilgilere AlmaLinux’un FIPS’e özel blog yazısından ulaşabilirsiniz.

Minimal ISO ile kurulumda ağ bağlantısı kesilirse ne olur?
Minimal ISO, internet bağlantısıyla gerekli paketleri indirir. Kurulum sırasında bağlantı kesilirse işlem yarıda kalır. Bu durumda bağlantı yeniden sağlanmalı ve kurulum tekrar başlatılmalıdır. Alternatif olarak DVD ISO kullanılabilir.

Manuel ağ ayarı yapılmazsa IP alamaz mı?
Varsayılan olarak sistem DHCP üzerinden IP alır. Ancak statik IP gerekiyorsa kurulum esnasında IPv4 Settings menüsünden manuel ağ bilgileri girilmelidir. Aksi takdirde bağlantı sonrası manuel ayar gerekebilir.

Custom partition ile LVM ya da RAID kurulumu yapılabilir mi?
Evet, “Custom” bölümünü seçerek LVM, RAID, XFS veya ext4 gibi yapılandırmaları manuel olarak oluşturabilirsiniz. Otomatik yapılandırma bu özelleştirmeleri desteklemez.

Kurulum sonrası sistem güncellemeleri nasıl yapılır?
Sistem kurulduktan sonra dnf update -y komutu çalıştırılarak tüm güncel paketler yüklenebilir. AlmaLinux, RHEL ile uyumlu resmi depoları kullanarak güvenlik ve sistem güncellemelerini sağlar.

Yeni yazılım kaynakları (repo) nasıl eklenir?
EPEL gibi kaynakları eklemek için dnf install epel-release komutu kullanılabilir. Sonrasında dnf repolist ile deponun aktif olduğu kontrol edilebilir.

Installation Source alanı neden elle girilmeli?
Base ISO ile kurulum yapılırken tüm gerekli paketler yerel diskte bulunmaz. Bu nedenle kurulum sırasında dış bir kaynak gerekir. Tavsiye edilen adreslerden biri: http://repo.almalinux.org/almalinux/10/BaseOS/x86_64/os/

DVD ISO neden bu kadar büyük boyutlu?
DVD ISO, grafik arayüz de dâhil olmak üzere birçok